Artsen pleiten voor keurmerk zelftest

DEN HAAG – Het groeiende gebruik van zelftesten door patiënten vraagt om een kwaliteitskeurmerk. Dat geven huisartsen aan in het recent verschenen rapport De doe-het-zelf-patiënt en de huisarts, in opdracht van zorgexpertisecentrum Nictiz.

Foto: Thinkstock

Een allergiecheck, glucosemeter of hiv-test: alles wat je mogelijk zou willen weten over je eigen lichaam is vrijelijk te koop. Onderzoekers van Nictiz telden in mei van dit jaar meer dan 700 beschikbare hulpmiddelen waarmee consumenten hun eigen gezondheid kunnen meten. Het aantal apps dat meetresultaten vervolgens kan verwerken in tabellen of grafiekjes is vele malen groter.

In 2013 gebruikte 2 procent van de Nederlanders een apparaat dat gezondheidswaarden meet en hield 3 procent zelf gegevens bij over de gezondheid via internet of met een app. Dat is nog relatief weinig, maar het gebruik neemt wel toe. Ook het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wil dat binnen 5 jaar 75 procent van alle chronisch zieken als diabetici en kwetsbare ouderen metingen bij zichzelf kan verrichten.

de Gelderlander, 11 oktober ’14

Jezelf thuis testen

Een zwangerschapstest kun je al heel lang zelf thuis doen. Maar er komen steeds meer producten op de markt waarmee je thuis je gezondheidstoestand kunt checken. We zetten de verschillende soorten zelftesten op een rijtje.

De verschillende testen zijn te verdelen in twee groepen:

  • De test die aangeeft of je een bepaalde ziekte of aandoening heb. Met deze test bepaal je de waarde van een stof of maak je een voorspelling.
  • De controlerende of monitoring test, die je gebruikt om iets te controleren. Bijvoorbeeld je bloedglucose of je bloeddruk.

Keurmerk
De testen moeten voldoen aan verschillende regels van de Europese Richtlijn betreffende medische hulpmiddelen. Dat betekent dat zelftesten voorzien moeten zijn van een CE-merk. Als een medisch hulpmiddel aan de minimum veiligheidseisen van de Europese richtlijnen voldoet, krijgt het dit keurmerk. Alle zelftesten moeten dit keurmerk hebben en dus aan de regels voldoen.

Verkrijgbaarheid
Zelftesten zijn verkrijgbaar bij de apotheek en bij de meeste drogisten. Ook op internet heb je veel verschillende sites waar ze te bestellen zijn. De prijzen kunnen sterk uiteen lopen! Om een goed beeld te krijgen van wat een test kost, kun je het beste een vergelijkend onderzoek doen op internet.

Soorten testen
Er zijn veel verschillende zelftesten. We zetten de belangrijkste voor je op een rij.

Zwangerschapstest

De bekendste zelftest is de zwangerschapstest. Als je zwanger bent, maak je het hormoon HcG aan. Als die stof in je urine voorkomt, laat de test een positief resultaat zien.

De meeste testen kun je doen vanaf de dag dat je overtijd bent of ongesteld zou worden. Het kan zo zijn dat in een vroege zwangerschap de test nog niet uitslaat. Andersom komt niet voor: de test zal nooit uitslaan als je niet zwanger ben!

Cholesteroltest
Een op de drie mensen heeft een te hoog cholesterolgehalte. Je kunt zelf thuis een test doen om te bepalen of jij een van deze mensen bent. Eerst zorg je met een bijgeleverde vingerprik voor een beetje bloed op de testcassette. De kleur die vervolgens verschijnt, geeft aan hoeveel cholesterol er in je bloed zit. Is je cholesterolgehalte te hoog, dan moet je je levensstijl aanpassen.

Digitale bloeddrukmeter
Soms kan het handig zijn om thuis je bloeddruk te meten. Denk bijvoorbeeld aan een zwangere vrouw. Hiervoor gebruik je een digitale bloeddrukmeter. Ze zijn er in vele soorten en maten. Vaak worden ze gecombineerd met een hartslagmeter. Een goede bloeddrukmeter meet de onder- en bovendruk en hartslag.

Menopauzetest
Met deze test kan een vrouw met behulp van zes druppels urine in tien minuten bepalen of ze zich in de menopauze bevindt. Er wordt gebruik gemaakt van een teststaafje.

Trombosetest
De trombosetest is bedoeld voor mensen die al last hebben van trombose. Met een vingerprik en een teststaafje stel je bepaalde waardes vast. Deze bel je door naar de trombosedienst voor het vaststellen van de juiste dosis medicijnen.

Ovulatietest
Met een ovulatie- of vruchtbaarheidstest kun je bepalen of je op een bepaalde dag vruchtbaar bent. Je houdt het absorberende gedeelte van een teststaafje in de urinestraal en je leest het resultaat af op het venstertje van het teststaafje. Ovulatietests sporen het ovulatiehormoon LH (luteïniserend hormoon) op, dat 24 tot 36 uur vóór de eisprong in hogere concentraties aanwezig is.

Vruchtbaarheidstest voor mannen
Met behulp van deze test kan een man de spermacelconcentratie meten. Na een lozing kan hij dit meten door het sperma te bewerken met kleurvloeistoffen. Deze test is lastig uit te voeren en het resultaat geeft geen garanties.

De spermacelconcentratie is namelijk maar één van de factoren die de mannelijke vruchtbaarheid bepalen. Een positief testresultaat is dus nog geen garantie voor vruchtbaarheid. Je kunt ook naar het ziekenhuis gaan voor een complete medische test. Dat is wel ongeveer twee keer zo duur.

Aidstest
Als je bang bent dat je aids hebt, kun je een hiv-zelftest doen met bloed of speeksel. Deze test is redelijk ingewikkeld zelf uit te voeren. Daardoor bestaat de kans dat je een fout maakt, die het resultaat beïnvloedt! De test is nooit 100 procent betrouwbaar. Je kunt hem pas doen vanaf drie tot zes maanden na het laatste risico op hiv-infectie.

Realiseer je dat de uitslag van deze test heel heftig kan zijn. Voer de test daarom uit op een tijdstip waarop je bij de dokter terecht kan of iemand in de buurt hebt die je kan steunen. Laat de uitslag altijd bevestigen door een arts.

Drugstest
Twijfel je of je puberende kind af en toe wiet gebruikt of met drugs experimenteert? Doe dan de drugstest. De test bevat verschillende stokjes waarmee je op basis van urinemonsters test of je kind iets gebruikt heeft. Binnen drie tot vijf minuten krijg je antwoord of jouw kind hasj, wiet, cocaïne, heroïne, opium, speed of XTC gebruikt.

Digitale alcoholtest
Niet alleen de politie kan meten hoeveel je hebt gedronken, dat kun je nu ook zelf met een digitale acoholtest. Deze blaastest geeft de concentratie van alcohol in je adem aan. Gekleurde lampjes en piepjes geven het promillage aan.

Infrarood koortsthermometer
Er bestaan veel manier om je lichaamstemperatuur of koorts te meten. Een hele handige methode is de digitale infrarood thermometer. Via het voorhoofd (de slaap) meet het de lichaamstemperatuur, zonder contact met de huid.

Dit is vooral handig als je de temperatuur van je slapende kind wil opnemen. Je kunt er ook de omgevingstemperatuur of de temperatuur van het badwater mee meten. Deze thermometer is minder geschikt voor volwassen, omdat de schedeldikte in de weg kan zitten.

Gezondheidsnet, 01 november ’10

‘Media geven patiënten vaak valse hoop’

Artsen vinden dat patiënten vaak valse hoop krijgen door medisch nieuws in kranten, op televisie en internet.

Ze vinden het vervelend dat hun patiënten door opgeblazen of foutieve berichten een verkeerd beeld krijgen over hun ziekte en de behandelingsmogelijkheden. Dat blijkt uit een enquête die het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde heeft uitgevoerd op verzoek van de Volkskrant.

Steeds vaker moeten artsen berichten ontkrachten over een wonderpil of de zoveelste doorbraak waarop patiënten hun hoop hebben gevestigd. Bijna 60 procent van de artsen geeft aan dat patiënten de afgelopen week zijn teruggekomen op nieuws uit de media. Ruim driekwart ervaart soms of geregeld druk van patiënten na een publicatie in de media.

Journalisten zouden terughoudender moeten berichten over experimentele behandelingen en ook de nadelen van een nieuwe therapie moeten noemen, vinden artsen.

Door: ANP

Nu.nl, za 25 oktober ’14

Doorbraak in stamcelonderzoek diabetes

Harvard-onderzoekers hebben een manier ontwikkeld om uit menselijke stamcellen miljoenen cellen te ontwikkelen. Deze kunnen de taak van vernietigde insuline producerende cellen overnemen bij diabetes type 1.

Foto: ANP

Mensen met diabetes type 1 spuiten dagelijks insuline, omdat hun eigen insulineproducerende cellen zijn aangevallen en deels zijn vernietigd door het afweersysteem. Nieuwe, gezonde cellen transplanteren is een oplossing, maar hiervoor zijn miljoenen cellen nodig. Die zijn er niet.
Doug Melton van Harvard University is het gelukt om vanuit menselijke embryonale stamcellen honderden miljoenen cellen te ontwikkelen. Deze nieuwe cellen zorgden voor een stabiele bloedsuiker in muizen met diabetes.

De onderzoekers verwachten dat ze de nieuwe cellen over twee à drie jaar gaan testen in mensen. Wel is het nodig dat er een verpakking om de cellen komt, zodat de nieuwe cellen niet worden aangevallen door het afweersysteem. In Nederland werkt Eelco de Koning aan de ontwikkeling van zo’n verpakking.
“Wat een mooie doorbraak. Het brengt genezing van diabetes dichterbij. En het sluit goed aan bij het onderzoek van het Diabetes Fonds waar Eelco de Koning van het LUMC mee bezig is. Deze doorbraak laat opnieuw zien dat onderzoek zin heeft”, zegt Hanneke Dessing, directeur van het Diabetes Fonds.

Door: Gezondheidsnet

Nu.nl, maandag 13 oktober ’14

Onderzoek darmkanker loopt goed

DE BILT – In het eerste halfjaar na de invoering van het bevolkingsonderzoek naar darmkanker in ons land is bij 763 deelnemers darmkanker gevonden en bij bijna 4000 mensen gevorderde poliepen. Ruim twee derde van de mannen en vrouwen van 55 tot en met 75 jaar geeft gehoor aan de vrijwillige oproep om deel te nemen.

Dit wordt vandaag bekend gemaakt door het Erasmus MC, het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis en het RIVM. In totaal werden de gegevens van 190.000 genodigden bekeken, 130.000 mensen besloten ontlasting op te sturen.


Foto: Dijkstra BV

Prognose
Bij 12 procent van hen bleek er aanleiding te zijn voor vervolgonderzoek. Dit bestaat uit een intakegesprek en een coloscopie (inwendig darmonderzoek). Van de mensen bij wie een coloscopie is gedaan, is bij 763 darmkanker gevonden. Bij 3832 Nederlanders werden gevorderde poliepen aangetroffen, die in sommige gevallen kunnen uitgroeien tot darmkanker.
Volgens het RIVM komen de cijfers overeen met de prognoses en is men tevreden met de wijze waarop de invoering verloopt. Annemiek van Bolhuis van het RIVM: „Kort na de start zagen we wel de wachtlijsten voor coloscopieën oplopen. Om de wachtlijsten terug te dringen en overbelasting van reguliere coloscopieën te voorkomen, hebben we tijdelijk minder mensen uitgenodigd.”
Het bevolkingsonderzoek wordt gefaseerd ingevoerd. Naar verwachting worden vanaf nu elk jaar ruim 70.000 extra coloscopieën uitgevoerd.
Door de invoering van het bevolkingsonderzoek denkt men dat op langere termijn jaarlijks 2400 minder mensen overlijden aan darmkanker.

Arianne Mantel,
vr 10 okt 2014, 10:35
Telegraaf.nl

Baby vroeg gluten geven voorkomt coeliakie niet

Het heeft geen zin om baby’s, in de leeftijd van vier tot zes maanden oud, al gluten te geven. Ook het geven van borstvoeding beschermt baby’s niet tegen coeliakie.

Foto: Hollandse Hoogte

Dat blijkt uit een groot Europees onderzoek onder leiding van het Leids Universitair Medische Centrum (LUMC). Aan het onderzoek deden bijna 950 kinderen uit acht landen mee, die door erfelijke belasting een verhoogde kans op coeliakie hebben. De helft van de kinderen kreeg op de leeftijd van vier tot zes maanden dagelijks 100 milligram gluten in de voeding.

Op 3-jarige leeftijd had 5,9 procent van deze kinderen de diagnose coeliakie. De andere helft kreeg gedurende die periode een placebo (nepmiddel), en kreeg voor het eerst gluten op de leeftijd van zes maanden. In deze groep had 4,5 procent coeliakie. “Geen significant verschil”, zegt Europese coördinator en onderzoeksleider dr. Luisa Mearin, kinderarts-maag-darm-leverziekten in het LUMC.
Op grond van eerder onderzoek werd gedacht dat het geven van kleine hoeveelheden gluten op jonge leeftijd coeliakie kan voorkomen, vooral wanneer dit gebeurt gedurende de periode van borstvoeding.
Het afweersysteem zou zo wennen aan gluten en hier later niet op reageren met een schadelijke afweerreactie. Dit was echter tot nu toe nooit goed onderzocht. Borstvoeding blijkt ook geen bescherming te bieden tegen coeliakie.

Afweersysteem
De onderzoekers gaan het bloed van de deelnemende kinderen, en ook darmweefsel van kinderen met coeliakie, nu verder bestuderen. Ze hopen te ontdekken wat er precies gebeurt met het afweersysteem waardoor de ziekte ontstaat, want daarover is nog veel onbekend.

De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in the New England Journal of Medicine.

Door: Gezondheidsnet

Nu.nl, zaterdag 4 oktober ’14 

‘Zwangeren moeten opletten met bestek peuter’

Zwangere vrouwen eten beter niet van hetzelfde bestek als hun kleine kinderen en zouden na het verschonen van luiers elke keer hun handen moeten wassen.

Foto: 123RF

Doen ze dat niet, dan loopt hun ongeboren kind kans op een infectie met het cytomegalovirus. Dat kan leiden tot doofheid en mentale achterstand.

Zwangere vrouwen worden door hun verloskundige wel gewezen op de gevaren van het eten van rauw vlees, rauwe vis en rauwmelkse kaas. Ook leren ze dat ze beter niet de kattenbak kunnen verschonen. Maar van het risico dat ze lopen door contact met lichaamssappen van peuters, zoals speeksel en urine, weten de meeste vrouwen niet.

Dat blijkt uit onderzoek van gezondheidswetenschapper Monique Pereboom van het VUmc.
Het gaat dan vooral om kinderen die naar een kinderdagverblijf gaan. Daar kunnen ze het betreffende virus opdoen.

”Het gaat om de kinderziekte CMV”, aldus Pereboom. ”Als je die al gehad hebt, kan je hem niet nog eens krijgen, maar 40 tot 70 procent van de vrouwen in vruchtbare leeftijd is er nog niet mee in aanraking geweest. Die moeten voorzichtig zijn”, waarschuwt Pereboom.

Niet op de hoogte
Pereboom ontdekte in haar onderzoek dat niet alleen zwangere vrouwen, maar ook verloskundigen vaak niet op de hoogte zijn van de gevaren van het virus. Ze pleit er dan ook voor dat er meer wordt gedaan aan voorlichting. ”Een pompje met antibacteriële gel naast het luierkussen kan al een groot verschil maken”, stelt ze.

De onderzoekster promoveert vrijdag op haar bevindingen.

Door: ANP

Nu.nl, donderdag 25 september ’14